اگرچه دمانس و آلزایمر دارای شباهتی هایی با هم هستند اما از لحاظ علمی تعاریف متفاوتی دارند. برخی از افراد این دو کلمه را به جای یکدیگر استفاده می کنند که کاملا اشتباه است. ما در ادامه تفاوت دمانس و آلزایمر را از نظر نحوه بروز، علائم و درمان پذیری بررسی می کنیم.
تفاوت دمانس با آلزایمر چیست؟
در وهله اول باید گفت که دمانس و آلزایمر کاملا به هم مرتبط هستند. هر دوی آنها به وضعیتی اشاره دارند که بر مغز فرد تاثیر می گذارد و می تواند عملکرد شخص را به شدت تضعیف نماید. با این وجود تفاوت دمانس با آلزایمر در شمولیت گسترده تر دمانس است.
در واقع دمانس اصطلاحی است که به مجموعه ای از شرایط و بیماریها اشاره دارد که می توانند سلولهای مغز را تخریب یا تضعیف نمایند. اما آلزایمر خود نوعی بیماری خاص است که عملکرد مغز را به مرور زمان کاهش می دهد.
بنابراین در تفاوت دمانس و آلزایمر می توان گفت که آلزایمر در زیر مجموعه دمانس قرار می گیرد. برخی از شرایط و بیماری های مهم که می توانند موجب دمانس (زوال عقل) گردند شامل موارد زیر می شوند:
دمانس عروقی: بعد از آلزایمر دومین علت شایع زوال عقل دمانس عروقی است. این بیماری در نتیجه کاهش جریان خونرسانی به نواحی خاصی از مغز بروز می کند. اختلال خونرسانی معمولاً به دلیل سکته های کوچک یا سایر مشکلات عروقی رخ می دهد. دمانس اجسام لویی: در این دمانس شاهد رسوبات پروتئینی غیرطبیعی به نام اجسام لویی در مغز مشخص هستیم. این بیماری هم با بیماری آلزایمر و هم با بیماری پارکینسون علائم مشترک دارد. دمانس فرونتوتمپورال (FTD): شامل تعدادی از اختلالات مغزی می باشد که به دلیل انحطاط لوب های پیشانی و تمپورال مغز ایجاد می گردند.
به غیر از موارد بالا بروز برخی عفونتها و مصرف انواع خاصی از داروها نیز می توانند به مرور زمان موجب دمانس شوند.
تفاوت دمانس و آلزایمر از لحاظ درمان
دیگر تفاوت دمانس و آلزایمر امکان درمان پذیری آنها است. جالب است بدانید برخی از بیماری ها و شرایطی که موجب دمانس می گردند قابل درمان می باشند. با درمان و رفع بیماری زمینه ای، دمانس نیز از بین می رود یا کاهش می یابد. با این وجود آلزایمر اینگونه نیست و درمان قطعی ندارد. در بیماری آلزایمر به مرور زمان وضعیت فرد بیشتر رو به وخامت می گذارد.
بیشتر بخوانید: علائم خطرناک بعد از ضربه به سر
تفاوت دمانس و آلزایمر از لحاظ نحوه بروز و علائم
می توان گفت نحوه بروز آلزایمر از یک الگو خاص پیروی می کند. بنا به اینکه آلزایمر ابتدا سمت راست یا چپ مغز را تحت تاثیر قرار دهد، علائم غالب آن می تواند متفاوت باشد. اگر ابتدا سمت چپ مغز را درگیر کند فرد غالبا در گفتار دچار مشکل میگردد. اما در صورتی که ابتدا سمت راست مغز را گرفتار کند مشکلات بینایی- فضایی در فرد غالب هستند.
اما در دمانس اینگونه نیست و هر نقطه ای از مغز به صورت تصادفی ممکن است درگیر زوال شود. علائم غالب هم وابسته به این است که چه نقطه ای از مغز دچار اختلال شده است. در نتیجه تفاوت دمانس با آلزایمر از لحاظ نحوه بروز می تواند باعث بروز علائم کاملا متفاوتی شود. با این وجود برخی از انواع دمانس غیر آلزایمری می توانند تعدادی علائم مشترک یا همپوشان با آلزایمر داشته باشند. علائمی مانند کاهش توانایی تفکر، اختلالات حافظه و ارتباطی در بیشتر انواع دمانس دیده می شوند.
مدیریت و درمان دمانس
خوشبختانه در صورت تشخیص زودهنگام و شروع به موقع درمان می توان تا حد زیادی علائم مربوط به انواع دمانس را مدیریت کرد. در برخی موارد هم علائم قابل درمان هستند. با وجود تفاوت دمانس و آلزایمر اما در هر دو مورد می توان با تجویز برخی داروها و همچنین عمل های جراحی روند بیماری را کند کرد و بروز بسیاری از اختلالات شناختی را به عقب انداخت.
مطب دکتر فغانی آماده ارائه خدمات تشخیصی و درمانی برای انواع اختلالات عصبی و شناختی به شما عزیزان است. دکتر فغانی متخصص اعصاب و رون و همچنین فلوشیپ روانپزشکی سالمندان از آمریکا هستند. شما می توانید برای دریافت خدمات مشاوره ای و همچنین نوبت ویزیت با راههای ارتباطی موجود در سایت با ما در تماس باشید.
نظر شما